Bruksizm (Diş Gıcırdatma ve sıkma), genellikle uyku sırasında gerçekeleşen dişlerin istem dışı ve güçlü bir şekilde sıkılarak yapılan bir harekettir.
Dişler bu hareketle ya birbiri üzerinde kayma hareketi yapar yada alt ve üst cene bir birine baskı uygularak sıkma hareketi oluşur.
Çene kasları tahmin eilendan daha güçlü kaslardır.Ve bu kaslar diş sıkma sırasında dişer üzerinde bir tona kadar kuvvet uygulayabilir.
Surekli bu kuvvete maruz kalmak dişler üzerinde yıkıcı etkilere sahiptir hatta zamanla çene eklemi ve yüz kaslarında ağrılara neden olabilir.
Diş sıkma rahatsızlığı psikolojik kökenli bir rahatsızlıktır ve bireyin stresli dönemlerinde artış gösterebilir sabah uyandığında çiğneme kaslarında ve dişerde ağrı hissedebilir hatta gün içirde bile birey kendisini dişlerini sıkarken bulabilir.
Bruksizmi olan kişilerin dişlerine uyguladıkları kuvvet sonucu dolgularında ve dişlerinde kırılmalar olabiliyor o nedenle yapılacak olan restorasyonlarda iyi değerlendirip dikkatli çalışılması gerekiyor. Bu tür hastalarda ilk olarak buruksizmin dişler üzerinde yıkıcı etkisinin boyutu değerlendirilir. Bazen tablo çok trajik olmayabileceği gibi bazen de hastaların diş kronlarının neredeyse yarısından fazlasında aşınmalar oluşmuş olabilir.
Öncelikli olarak buruksizm psikolojik ve stres kökenli olduğu için diş hekiminin uygulayacağı tedaviler bruksizmin dişler ve cene eklemi ve yüz kaslarındaki etkileri azaltmaya yönelik olacaktır. İlk olarak ağızda kırık dişler ve dolgular restore edilir. Hastanın alt ve üst çenesinin birbiriyle uyumu ideal pozizyona getirilir. Eksik dişlerin yeri implantla ya da protezlerle doldurulur. Burada önemli olan çeneler arası uyumun iyi olmasıdır. Eğer bir uyumsuzluk olursa buruksizm nedeniyle dişlere gelen yük yeni kırılmalara ve diş ağrilarına neden olacaktır. Sonrasinda hastanın geceleri kullanabileceği gece plakları dediğimiz plaklar yapılır. Bu plaklarla çene ekleminin dinlenme pozisyonunda kalabileceği ve dişlere gelen baskının hafifleteliceği birçene uyumu yakalanır.
Bazen hastanın çene kasları diş sıkma nedeniyle aşırı gelişmiş ve kas tonusu artmış olabiliyor.
Hatta bu kaslar hastanın yüz formunu bile değiştirip daha kare bir yüze sahip olabiliyorlar.
Bu tür durumlarda kas tonusunu biraz daha düşürmek amaçlı botoks uygulaması yapılabiliyor.
Botox uygulaması ileri derece kas tonusunun arttığı durumlarda başarılı sonuçlar verebiliyor.
Bruksizmi olan hastalarda dişler de yapılan restorasyonlar büyük önem taşır. Eğer ileri bir buruksizm vakasıysa lamina restorasyonlarından estetik dolgulardan biraz kaçınmak gerekecektir. Onun yerine dayanıklılığı yüksek ve gelen kuvveti eşit karşılayabilecek zirkon ve porselen kronlar tescih edilebir. Bazı durumlarda aşırı diş harabiyeti ve çiğneme pozisyonunun değişmesi nedeniyle mecburen dişleri kronlamak gerekebilir. Ancak bruksizmi olan hastalarda yeni restorasyonşlara alışmak zaman alabilir; bu yüzden belirli bir dönem yine gece plakları kullanması gereklidir.
